کد مطلب:28851 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

درباره شاه نعمت الله ولي از قطب هاي تصوف توضيح دهيد.

يد نورالدين تعمت الله فرزند عبدالله كوه بناني كرماني مشهور به «ولي» و «شاه نعمت الله ولي»، و مؤسس طريقه نعمت اللهيه در سده هشتم و نهم هجري است. اجداد او عرب و از شهر حلب مي باشند و خودش نيز به اين مطلب اشاره كرده است: {Sمدتي هستم مجاور در عجم # گرچه اصلم باشد از ملك عرب S} نعمت الله ولي از سادات حسيني و نسبش به امام محمد باقر(ع) و بنابر مشهور نسبش به بيست واسطه به رسول خدا(ص) مي رسد. پدرش بعد از كوچ به ناحيه كپچ مكران، از راه خويشاوندي با ملوك فارس شهرت يافت و در كوه بنان كرمان منزل گزيد شاه نعمت الله ولي در سال 731 يا 730 ه. ق متولد شده است وي علوم ظاهري را از اساتيدي همچون ركن الدين شيرازي، سيد جلال خوارزمي و قاضي عضدالدين ايجي فرا گرفت. و در حدود بيست سالگي در مكه به محضر شيخ عبدالله يافعي صاحب رياض الرياحين في مناقب الصالحين رسيد و دست ارادت به دامن او زد و ملازم ايشان گرديد هم چنين مدتي در سمرقند، بلخ، هرات، مرو و يزد زندگي كرد و سرانجام در كرمان اقامت كرد و ماندگار شد. شاه نعمت الله گذشته از ديوان (شامل قصايد، غزليات، ترجيعات، تركيبات، مثنويات، قطعه ها و رباعيات) كتاب ها و رساله هايي به عربي و فارسي دارد. او به دليل شهرت و نفوذ بسياري كه در روزگار خود داشت، مريدان و طرفداران فراواني از همه طبقات و اقشار پيدا كرد و آوازه وي در ايران و كشور هندوستان پيچيد. سيد نعمت الله ولي يكي از مشارحان پركار و متنفذ اصول و مباني تصوف و عرفان به مذاق شيعه است به همين سبب بود كه او نيز مانند سيد نوربخش و اولاد شيخ صفي اردبيلي توانست سلسله اي از صوفيان شيعي (نعمة اللهيه) تأسيس كند. {V(دكتر علي اصغر حلبي، مباني عرفان و اصول عارفان، ص 749، انتشارات اساطير)V} استاد شهيد مرتضي مطهري در اين باره مي گويد: شاه نعمت الله ولي ؛ اين مرد نسب به حضرت علي(ع) مي برد و از معاريف و مشاهير عرفا و صوفيه است سلسله نعمت اللهي در عصر حاضر از معروف ترين سلسله هاي تصوف است قبرش در ماهان مزار صوفيان است گويند 95 سال عمر كرد و در سال 820 يا 828 يا 834 در گذشت اكثر عمرش در قرن هشتم گذشته با حافظ شيرازي ملاقات داشته است. اشعار زيادي در عرفان از او باقي است. {V(استاد شهيد مطهري آشنايي با علوم اسلامي، ج 2، ص 137)V} در باره عقايد او ديدگاه ها مختلف است برخي گويند او شيعه است و در تشيع وي (نعمت الله ولي) كسي را مجال ترديد نيست چرا كه به اقطاب دوازده گانه و تأكيد او بر ولايت حاكي از شيعه بودن ايشان است. {V(دكتر علي اصغر حلبي، مباني عرفان و اصول عارفان)V} عده اي را نظر بر اين است كه نعمت الله ولي، سني اشعري و دشمن معتزلي و دوستدار چهار خليفه است و در اين باره از ديوان او شعر زير را شاهد مي آوردند: {Sاي كه هستي محب آل علي # مؤمن كاملي و بي بدلي S} {Sره سني گزين كه مذهب ماست # ورنه گم گشته اي و در خللي S} {Sرافضي كيست؟ دشمن بوبكر # خارجي كيست دشمنان علي S} {Sهر كه او چهار دارد دوست # امت پاك مذهب است ولي S} {Sدوستدار صحابه ام به تمام # يار سني و خصم معتزلي S} مي گويند شاه نعمت الله ولي، مذهب و عقيده خود را روشن كرده و ديگرلازم نيست ما از خودمان قضاوت كنيم. علاوه بر اين ديوان اشعار و ساير كتاب هاي او مي رساند كه عقايد او كاملاً فاسد و بر خلاف عقيده شيعه بوده است، مثلاً او در كتاب ارواح خود صريحاً معاد را انكار كرده و قائل به تناسخ شده است. {V(الهامي، داود، عرفان و تصوف، نقل از ديوان شاه نعمت الله ولي، ص 487)V} {Sدريغا اين سخن كفر است گفتن # و ليكن سر نشايد هم نهفتن S} {Sپس مردن صفات و روح اشيا# چنين باشد كه من گفتم هويداS} {Sبرند و آورند او را به كرات # گهي حيوان بود گاهي نباتات S} {Sنبايد بيش از اين اسرار گفتن # نبايد از خران گوهر نهفتن S}